In mijn praktijk kom ik regelmatig werkgevers of werknemers tegen die denken dat een concurrentiebeding in een arbeidscontract vandaag de dag weinig om het lijf heeft. Dat is echter een misvatting. Dat een concurrentiebeding een werkgever wel degelijk kan helpen om zijn onderneming te beschermen tegen concurrentie van een (ex-)werknemer, blijkt uit een uitspraak van de rechtbank Rotterdam. Een werknemer (hierna spreek ik van ‘de werknemer’) dacht dat hij zijn ex-werkgever ongestraft kon beconcurreren, maar dat bleek een dure vergissing te zijn.
De werknemer was als expediteur in dienst van Esta BV. In zijn arbeidscontract was een concurrentiebeding opgenomen dat hem verbood om gedurende twee jaar na beëindiging van zijn dienstbetrekking in Nederland concurrerende activiteiten te verrichten.
Met ingang van 1 mei 2018 nam hij ontslag, om kort daarna in dienst te treden bij een concurrent van Esta. Die kwam daar achter en stuurde op 23 augustus 2018 een brief aan de werknemer. Esta liet weten dat zij geen toestemming had gegeven om bij de concurrent in dienst te treden en sommeerde de werknemer om zijn werkzaamheden onmiddellijk te staken en gestaakt te houden. In die brief werd de werknemer er ook op gewezen dat hij bij overtreding van het concurrentiebeding een boete verbeurt van € 2.000,- alsmede een boete van € 200,- per dag.
De werknemer legde deze brief naast zich neer en bleef werken voor de concurrent. Esta startte een kort geding, maar dat leidde niet tot een voor haar gunstige uitspraak. Vervolgens blijft het geruime tijd stil, totdat Esta in juni 2020 een bodemprocedure start. Daarin vordert zij (onder andere) een boete van in totaal € 75.000,- voor overtreding van het concurrentiebeding.
Het eerste verweer dat de werknemer daartegen aanvoert is dat er sprake zou zijn van rechtsverwerking. Esta zou na het voeren van het kort geding te lang hebben gewacht om nadere stappen te nemen en zou daardoor haar recht op het vorderen van een boete hebben verwerkt.
De rechter verwerpt dit verweer. Het enkele feit dat Esta na de uitspraak in kort geding (d.d. 13 februari 2019) bijna anderhalf jaar heeft gewacht met het starten van een bodemprocedure, is onvoldoende om aan te nemen dat zij haar rechten heeft verwerkt. Ook van misbruik van (proces)recht is geen sprake. Esta mag deze kwestie nog steeds in een bodemprocedure aan de rechter voorleggen.
Ook de overige verweren die de werknemer aanvoert worden verworpen. De rechter stelt vast dat de werknemer het concurrentiebeding heeft overtreden en dat hij daardoor boetes heeft verbeurd. De rechter becijfert de boetes die de werknemer moet betalen op € 51.800,-. Daar komen nog de wettelijke rente en de proceskosten bij!
Als laatste redmiddel had de werknemer de rechter gevraagd om, indien hij dan toch een boete verschuldigd zou zijn, de boete te matigen. Ook daarmee maakt de rechter korte metten, in niet mis te verstane bewoordingen:
“De kantonrechter ziet, anders dan [de werknemer], geen reden om de boete te matigen. Een boete matigen is immers alleen aan de orde als ‘de billijkheid dit klaarblijkelijk eist’ (artikel 6:94 lid 1 Burgerlijk Wetboek), maar dit eist de billijkheid in deze zaak naar het oordeel van de kantonrechter niet. Het is weliswaar een flink bedrag aan boete dat [de werknemer] moet betalen, maar het concurrentiebeding is niet voor niets overeengekomen. [De werknemer] had zich daar simpelweg aan moeten houden of desnoods, om het oplopen van de boete te voorkomen, gehoor moeten geven aan de brief van 23 augustus 2018. [De werknemer] heeft het een noch het ander gedaan. Een boete moet je wel ‘voelen’, anders heeft het weinig zin deze aan een concurrentiebeding te verbinden.”
Dat is duidelijke taal van de rechter en ook een signaal aan werknemers in Nederland: onderschat de betekenis van een concurrentiebeding niet!
Wilt u meer weten over de gevolgen van een concurrentiebeding of heeft u andere vragen? Neem dan contact op met Team Arbeidsrecht van TRC Advocaten.
Erik Vannisselroy