Wurgcontracten en hoe daar onderuit te komen: een praktijkcasus

Het komt veel ondernemers bekend voor: u tekent een duurovereenkomst voor een bepaalde periode, vaak voor meerdere jaren. Volgens de algemene voorwaarden van uw contractuele wederpartij dient u het contract minimaal één jaar voor afloop van het contract per aangetekende brief op te zeggen. U vergeet dat en u zegt te laat op. Het gevolg is dat het contract wordt verlengd met dezelfde looptijd als het eerste contract, dus wederom voor meerdere jaren, aldus uw contractspartij. Op deze wijze komt u nooit onder het contract uit. In de praktijk wordt ook wel gesproken van “wurgcontracten”. Kunt u hier iets tegen ondernemen? Ik bespreek dit vraagstuk aan de hand van een praktijkcasus.

Casus leaseovereenkomst met een leverancier van printers

Uitspraak van het gerechtshof ’s-Hertogenbosch van 19 maart 2019. 

De Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie (NVLF) heeft met leverancier Itec B.V. op 6 mei 2009 een overeenkomst gesloten, waarbij twee printers door Itec zijn verhuurd aan NVLF. De ingangsdatum van de overeenkomst is 9 juni 2009. De overeenkomst is aangegaan voor 72 maanden (6 jaren). De einddatum van de overeenkomst is dus 9 juni 2015. In de overeenkomst zijn de algemene voorwaarden van Itec van toepassing verklaard. Deze voorwaarden zijn in een zeer klein lettertype op de achterzijde van de overeenkomst afgedrukt.

Volgens de algemene voorwaarden van Itec dient NVLF de overeenkomst minimaal 12 maanden voor afloop van de overeenkomst per aangetekende post op te zeggen. Doet NVLF dat niet, dan wordt de overeenkomst stilzwijgend verlengd met de oorspronkelijke looptijd van 6 jaren.

NVLF heeft de overeenkomst, omstreeks september 2013, per e-mail tussentijds willen beëindigen. Dat was volgens de algemene voorwaarden van Itec slechts mogelijk indien een afkoopsom werd betaald van € 25.872,32. Op dat voorstel is NVLF niet ingegaan.

Op 28 mei 2015, aldus kort voor de einddatum van 9 juni 2015, heeft NVLF de overeenkomst per e-mail per 9 juni 2015 opgezegd. Itec gaat daar niet mee akkoord en stelt dat de overeenkomst per 9 juni 2015 is verlengd met 6 jaren. Er is immers niet tijdig opgezegd conform de algemene voorwaarden. Indien NVLF de overeenkomst wil afkopen, moet NVLF een “verbrekingsvergoeding” van € 103.072,16 (!) aan Itec voldoen.

NVLF start een procedure en stelt dat de algemene voorwaarden van Itec onredelijk bezwarend voor haar zijn en de overeenkomst wel degelijk per 9 juni 2015 is beëindigd. Itec voert verweer. Het gerechtshof stelt NVLF in het gelijk. Daarbij zijn, onder andere, de volgende omstandigheden voor het gerechtshof van belang:

• De bepaling in de algemene voorwaarden heeft een vergaande strekking. Een verlenging van 6 jaar is nogal wat;
• In 2013 bestond, gezien de e-mailcorrespondentie tussen partijen, bij NVLF al onvrede over de overeenkomst met Itec;
• In de branche is het zeer ongebruikelijk dat bij niet tijdig opzeggen een verlenging van 6 jaar plaatsvindt;
• Tussentijdse beëindiging van de overeenkomst is geen serieuze optie nu in dat geval volgens de algemene voorwaarden van Itec een enorme afkoopsom moet worden betaald;
• De verlenging is verstrekkend nu Itec volgens haar algemene voorwaarden het recht heeft om de huurprijs elk jaar met maximaal 10 % te verhogen. Dat is in het verleden ook daadwerkelijk gebeurd;
• Over de algemene voorwaarden is niet onderhandeld en de voorwaarden zijn op een zeer klein lettertype afgedrukt. Dit wekt de indruk dat daarin slechts bijkomstigheden zijn geregeld;
• Itec heeft geen redelijke en in rechte te respecteren bedrijfsmatig belang bij handhaving van haar algemene voorwaarden. De printers zijn bovendien al afgeschreven.

Oordeel van het gerechtshof

Kort en goed: het gerechtshof is van oordeel dat de bepaling met betrekking tot de opzegging van de overeenkomst in de algemene voorwaarden van Itec onredelijk bezwarend is. Dat betekent dat NVLF niet aan deze bepaling is gebonden. De overeenkomst tussen Itec en NVLF is opgehouden te bestaan per 9 juni 2015.

Conclusie

De uitspraak van het gerechtshof leert ons dat het mogelijk is onder ongunstige bepalingen in algemene voorwaarden van de wederpartij uit te komen. Dat is slechts mogelijk onder bijzondere omstandigheden. In de zaak tegen Itec was sprake van dergelijke bijzondere omstandigheden. Voorkomen is echter beter dan genezen. Zorg ervoor dat u een contract en de algemene voorwaarden van uw wederpartij vóór het ondertekenen daarvan goed doorneemt en zo nodig laat toetsen door een specialist. Wij hebben ervaring bij dit soort zaken en kunnen u desgewenst voorzien van advies.