De Intentieovereenkomst (Letter of Intent) in Bedrijfsovernames: Een Juridische Uitleg

Bij de verkoop of aankoop van een bedrijf komt veel kijken. Een belangrijk instrument in de beginfase van een overnameproces is de intentieovereenkomst, ook wel Letter of Intent (LOI) genoemd. In dit artikel bespreek ik wat een LOI betekent voor zowel de koper als de verkoper, waarom dit document van belang is en welke onderwerpen doorgaans worden geregeld. Daarnaast werp ik een blik op de relevante juridische kaders.

Wat is een Intentieovereenkomst?

Een LOI is een document waarin de belangrijkste uitgangspunten en afspraken tussen een (kandidaat) koper en een verkoper worden vastgelegd in de aanloop naar een mogelijke transactie. Het is een “echte” overeenkomst die de intenties van partijen vastlegt en hoewel het vaak niet volledig juridisch bindend is, zijn er onderdelen die wel bindend kunnen zijn. Het document biedt duidelijkheid en structuur en vormt de basis voor verdere onderhandelingen en afspraken.

Belangrijk is dat de inhoud van een LOI bepalend is en niet de naam “LOI” of "intentieovereenkomst". Ook wordt wel eens de benaming Term Sheet of Memorandum of Understanding (MoU) gebruikt. Een LOI kan ook al de vorm hebben van een koopovereenkomst waarvan de uitvoering afhankelijk wordt gesteld van het voldoen aan enkele in de LOI benoemde voorwaarden. Het is dus geen vrijblijvende afspraak en afhankelijk van de inhoud kunnen partijen niet zomaar uit het onderhandelingsproces stappen.

Het Belang van een LOI

Voor de koper is een LOI een middel om exclusiviteit en zekerheid te verkrijgen over de verdere onderhandelingen. Het stelt hem in staat om, zonder directe concurrentie, onderzoek te doen naar het bedrijf (due diligence). Voor de verkoper biedt een LOI duidelijkheid over de voorwaarden waaronder een transactie zal plaatsvinden en een indicatie van de serieuze intenties van de koper.
Daarnaast helpt een LOI om mogelijke geschillen tijdens het verdere proces te voorkomen door belangrijke uitgangspunten vooraf te bespreken en vast te leggen. Het document geeft richting aan de verdere onderhandelingen en vormt een kader voor de toekomstige transactiedocumentatie. Hoewel sommige partijen de neiging hebben om een LOI te bagatelliseren (“Het is maar een LOI”), is het een cruciaal document waar zorgvuldig mee moet worden omgegaan.

Wat wordt geregeld in een LOI?

Een goed opgestelde intentieovereenkomst bevat doorgaans de volgende elementen:

1. Koopprijs en Structuur van de Transactie De LOI bevat meestal een indicatieve koopprijs of een methode om de prijs te bepalen. Daarnaast wordt aangegeven of het gaat om een aandelentransactie (overdracht van aandelen) of een activatransactie (overdracht van activa en passiva).
2. Due Diligence Onderzoek Het due diligence onderzoek is een grondig onderzoek naar de juridische, fiscale, financiële en commerciële aspecten van het bedrijf. De LOI specificeert vaak de reikwijdte en duur van dit onderzoek.
3. Opschortende Voorwaarden Dit zijn voorwaarden waaraan moet worden voldaan voordat de transactie definitief kan worden uitgevoerd. Denk aan goedkeuring door toezichthouders, financiering door de koper of instemming van derden (bijvoorbeeld de Ondernemingsraad of Raad van Commissarissen). Een belangrijke opschortende voorwaarde is ook dat partijen volledige overeenstemming moeten bereiken over de koopovereenkomst en overige transactiedocumentatie.
4. Exclusiviteit Vaak bevat een LOI een exclusiviteitsbeding, waarin wordt afgesproken dat de verkoper gedurende een bepaalde periode niet met andere partijen mag onderhandelen.
5. Geheimhouding Partijen verplichten zich doorgaans om vertrouwelijke informatie die tijdens het proces wordt gedeeld, niet met derden te delen.
6. Kostenverdeling De LOI kan afspraken bevatten over de verdeling van kosten die worden gemaakt in het overnameproces, zoals kosten voor het due diligence en het inschakelen van adviseurs zoals een advocaat, accountant, fiscalist.
7. Boetebedingen Sommige LOI's bevatten boetebedingen voor het geval een van de partijen bepaalde verplichtingen, zoals geheimhouding of exclusiviteit, schendt.
8. Tijdslijnen en Mijlpalen Een LOI kan een indicatieve tijdlijn bevatten waarin belangrijke stappen, zoals het afronden van due diligence of het opstellen van de definitieve koopovereenkomst, worden gespecificeerd.
   
   

Niet-bindende en Bindende Bepalingen

Hoewel een LOI in principe niet volledig bindend is, kunnen bepaalde onderdelen wel juridisch afdwingbaar zijn. Denk hierbij aan geheimhoudingsverplichtingen, exclusiviteitsafspraken, en kostenverdelingen. Het is daarom essentieel dat partijen duidelijk specificeren welke onderdelen bindend zijn en welke niet.

Juridische Kaders en Relevante Jurisprudentie

Een LOI is geen afzonderlijk gereguleerd document in het Burgerlijk Wetboek, maar valt onder de algemene regels van contractenrecht. De bedoeling van partijen speelt een cruciale rol bij de uitleg van de LOI (artikel 3:33 BW en artikel 3:35 BW).
Een interessante zaak over de betekenis van een LOI is bijvoorbeeld de uitspraak van de Rechtbank Den Haag van 22 december 2021 (ECLI:NL:RBDHA:2021:14248). Die zaak draaide om de vraag of er een bindende overeenkomst tot verkoop van 880.000 aandelen in het kapitaal van SnowWorld N.V. is ontstaan tussen de partijen, gebaseerd op een Memorandum of Understanding (MoU). De MoU wordt door de eisende partij gepresenteerd als een bindende overeenkomst, terwijl de gedaagde partij deze beschouwt als een intentieovereenkomst zonder afdwingbare verplichtingen. De rechtbank concludeert dat de MoU inderdaad geen leveringsverplichting voor Beheermaatschappij bevat, omdat deze enkel de intentie tot verkoop vastlegde en geen definitieve verplichtingen bevatte.

Conclusie

Een intentieovereenkomst is een waardevol document in het overnameproces. Het biedt duidelijkheid, structuur en bescherming voor zowel koper als verkoper. Door belangrijke onderwerpen zoals de (voorlopige) koopprijs, due diligence, opschortende voorwaarden, kostenverdeling en exclusiviteit vast te leggen, kunnen partijen het proces soepeler laten verlopen. Hoewel een LOI vaak niet volledig bindend is, is het van groot belang om zorgvuldig om te gaan met de formulering, om latere geschillen te voorkomen.

Wij helpen u graag

Bij het opstellen van een LOI is het raadzaam om een ervaren advocaat in te schakelen, zodat u zeker weet dat uw belangen optimaal worden beschermd. Voor vragen over dit onderwerp kunt u contact opnemen met de advocaten van Team Ondernemingsrecht.