Ontslag zwangere werkneemster tijdens de proeftijd

Stel, een werkneemster geeft vóór aanvang van de arbeidsovereenkomst aan dat ze zwanger is én dat ze na haar zwangerschaps- en bevallingsverlof minder wil gaan werken. Is het dan mogelijk om de werkneemster te ontslaan met een beroep op het proeftijdbeding? Deze vraag stond centraal in een zaak die in 2020 speelde bij de kantonrechter Den Haag. De kantonrechter Den Haag achtte het proeftijdontslag niet rechtsgeldig en kende aan de werknemer een schadevergoeding toe voor de resterende duur van de arbeidsovereenkomst. 

De casus

De werkneemster in kwestie was in dienst genomen voor de duur van zeven maanden en voor 40 uur per week met een proeftijd van twee maanden voor de functie van baliemedewerker.

Voor aanvang van de arbeidsovereenkomst heeft de werkneemster bij de werkgever aangegeven dat ze zwanger is én dat ze na haar zwangerschaps- en bevallingsverlof minder wil gaan werken. Na de mededeling van de werkneemster heeft de werkgever de arbeidsovereenkomst van de werkneemster op de laatste dag van de proeftijd beëindigd met de mededeling: “ik sta voor flexibiliteit, dat is straks niet meer te doen met jouw uren”. Later heeft de werkgever per brief aangegeven dat de reden van de beëindiging van de arbeidsovereenkomst in de proeftijd gelegen zou zijn in het feit dat de werkneemster een relatie zou hebben gekregen met een andere werknemer, zijnde de broer van de directeur.

De werkneemster is van mening dat de werkgever een verboden onderscheid heeft gemaakt op grond van geslacht doordat de werkgever de arbeidsovereenkomst heeft opgezegd tijdens de proeftijd vanwege haar zwangerschap.

Het juridisch kader

Als tussen een werknemer en de werkgever een proeftijd is overeengekomen en de termijn daarvan nog niet is verstreken, dan is het uitgangspunt dat zowel de werkgever als de werknemer bevoegd is om de arbeidsovereenkomst met onmiddellijke ingang op te zeggen.

De opzegverboden, zoals het opzegverbod tijdens ziekte, zijn tijdens de proeftijd niet van toepassing. Van de bevoegdheid tot opzegging tijdens de proeftijd mag echter geen gebruik worden gemaakt als de opzegging in strijd is met het verbod op discriminatie. De opzegging is in strijd met het verbod op discriminatie als de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd vanwege het feit dat een werknemer wegens zwangerschap niet beschikbaar is voor het verrichten van arbeid.

Het is aan een werknemer om feiten aan te voeren die de gestelde discriminatie kunnen doen vermoeden. Als de werkgever die feiten gemotiveerd betwist, dan wordt van een werknemer verlangd dat de feiten genoegzaam worden aangetoond. Als de werknemer daarin slaagt, dan is het aan de werkgever om te bewijzen dat hij zich niet schuldig heeft gemaakt aan de gestelde discriminatie.

Het oordeel van de kantonrechter

De werkneemster verwijst ter onderbouwing van de gestelde discriminatie naar de mededeling die de werkgever heeft gedaan bij de opzegging van haar arbeidsovereenkomst. De kantonrechter is op basis daarvan van oordeel dat een vermoeden van discriminatie kan worden aangenomen.

Het verweer van de werkgever is beperkt tot de stelling dat aan de opzegging van de arbeidsovereenkomst een andere reden ten grondslag lag dan de gewenste flexibiliteit, namelijk, de ‘romance’ met de broer van de directeur. Aangezien de werkgever deze reden niet als reden heeft opgegeven bij de beëindiging van de arbeidsovereenkomst, vormt het volgens de kantonrechter geen weerlegging van het vermoeden dat sprake is van discriminatie.

De conclusie van de kantonrechter is derhalve dat de werkgever onrechtmatig heeft gehandeld jegens de werknemer door de arbeidsovereenkomst te beëindigen op grond van een reden die verband houdt met haar zwangerschap. De werkgever moest aan de werkneemster een bedrag betalen gelijk aan vijf maanden loon. Dat zou immers de resterende duur van de arbeidsovereenkomst zijn geweest in het geval de werkgever de arbeidsovereenkomst niet had beëindigd.

Tot slot

Betekent dit nou dat een zwangere werkneemster nooit kan worden ontslagen tijdens de proeftijd? Nee! Als de opzegging van de arbeidsovereenkomst van een zwangere werkneemster tijdens de proeftijd geen verband houdt met haar zwangerschap, dan is het gewoon mogelijk om de arbeidsovereenkomst op te zeggen. 

 

Meer infomatie?

Twijfelt u of u de arbeidsovereenkomst van een zwangere werkneemster rechtsgeldig kan opzeggen tijdens de proeftijd? Neem contact met ons op.

Meer informatie kunt u vinden in ons kennisdossier Legally Pregnant.