Groen licht voor Victoriatoren Eindhoven: deelmobiliteitscorrectie haalt eindstreep

Op 7 juni 2023 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: Afdeling) einduitspraak  gedaan in de zaak over de Eindhovense Victoriatoren naar aanleiding van een tussenuitspraak van 16 november 22.

Victoriatoren

De beide uitspraken  gaan over het bestemmingsplan “II Emmasingelkwadrant-Fellenoord 2013 (Victoriatoren)”. Het plan is gesitueerd aan de westelijke rand van het centrum van Eindhoven. Het betreft een toren van maximaal 91,99 m hoog met 28 verdiepingen en twee lagere gebouwen  die vier en zeven bouwlagen hebben. In de plint op de begane grond komen commerciële ruimten. Er worden maximaal 331 woningen gerealiseerd.  Om in de parkeerbehoefte te voorzien komt er een verdiepte parkeergarage.

Reductie parkeerbehoefte

Wat deze uitspraken interessant maakt is dat voor de bepaling van de parkeerbehoefte een reductie is toegepast vanwege het gebruik van deelauto’s. Dit is gebaseerd op de Parkeernota 2019 en het Mobiliteitsplan Victoriatoren. Hieruit volgt dat in het centrum het gebruik van één deelauto tien parkeerplaatsen kan vervangen, de zogenaamde deelmobiliteitscorrectie van de parkeerbehoefte. Dat uitgangspunt werd in deze zaak door een omwonende ter discussie gesteld.

Tussenuitspraak

In de tussenuitspraak heeft de Afdeling geoordeeld dat het in beginsel mogelijk is om het aantal benodigde parkeerplaatsen naar beneden bij te stellen vanwege de beschikbaarheid van deelauto’s, echter is de Afdeling in dit geval van oordeel dat de bijstelling van de parkeerbehoefte niet op een navolgbaar uitgangspunt is gebaseerd. Een toelichting in de Parkeernota 2019 en het Mobiliteitsplan Victoriatoren waarom in het centrumgebied deze correctiefactor kan worden toegekend ontbreekt. En op de zitting heeft de gemeenteraad toegelicht dat het gaat om een innovatief concept en dat weinig ervaringscijfers bekend zijn. Het gevolg hiervan is dat niet kan worden beoordeeld of de gemeenteraad de parkeerbehoefte voor de toekomstige bewoners redelijkerwijs heeft kunnen vaststellen op 42 parkeerplaatsen. Ook is niet aannemelijk gemaakt dat er voldoende parkeerplaatsen zijn voor bezoekers. Er is dus sprake van een motiveringsgebrek. 

Herstellen motiveringsgebrek

De Afdeling biedt de gemeenteraad de mogelijkheid om dit motiveringsgebrek te herstellen. Dat betekent dat de gemeenteraad een herkansing krijgt om alsnog te onderbouwen en te motiveren waarom de verhouding één deelauto in plaats van tien parkeerplaatsen een reëel uitgangspunt is op deze locatie.

In de uitspraak van 7 juni 2023 heeft de Afdeling beoordeeld of de aanpassing van  de motivering de toets  kan doorstaan.

Second opinion

De gemeenteraad heeft in de herkansing een second opinion gevraagd aan het bureau Empaction en verschillende onderzoeksrapporten overgelegd. Hierin is toegelicht waarop de deelmobiliteitscorrectie is gebaseerd. Ook is toegelicht hoeveel parkeerplaatsen omliggende parkeergarages kunnen bieden aan de 21 benodigde parkeerplaatsen voor bezoekers van de in het plan voorziene wooneenheden en overige functies.

Bezwaar publicatie Greenwheels

De omwonende heeft in reactie hierop betoogd dat niet deugdelijk is gemotiveerd dat de parkeerbehoefte met tien plaatsen kan worden bijgesteld door één deelauto. De gemeenteraad heeft zich mede gebaseerd op een publicatie van Greenwheels uit 2019. Dat mocht niet volgens de omwonende omdat Greenwheels zelf een autobedrijf is en de cijfers gunstig zal presenteren ten behoeve van de bedrijfs- en winstmaximalisatie. Ook blijkt uit het onderzoek niet dat één deelauto tien parkeerplaatsen vervangt omdat uit het onderzoek volgt dat maar 30% van de Greenwheels gebruikers de eigen auto van de hand heeft gedaan.

De Afdeling gaat hier niet in mee

Uit de verschillende onderzoeken blijkt dat één deelauto tussen de acht en dertien reguliere parkeerplaatsen kan vervangen. De gemeenteraad mocht zich op het standpunt stellen dat één deelauto  maximaal tien auto’s vervangt omdat deze norm voor de binnenstad van Eindhoven in het midden ligt van de normen die volgen uit de onderzoeken. Dat uit het onderzoek van Greenwheels blijkt dat maar 30% van de Greenwheels gebruikers de eigen auto van de hand heeft gedaan doet hier niets aan af. De gemeenteraad heeft zich gebaseerd op zes verschillende onderzoeken en blijkt uit de motivering dat het autobezit afneemt en dat één deelauto steeds meer reguliere auto’s, en dus parkeerplaatsen, vervangt naarmate er meer aanbod is van andere vormen van mobiliteit en het aanbod van regulier parkeren wordt beperkt. In de binnenstad van Eindhoven worden andere vormen van (deel)mobiliteit aangeboden en wordt het reguliere parkeren steeds minder aantrekkelijk gemaakt.

Voldoende parkeergelegenheid

Verder is er volgens de Afdeling voldoende parkeergelegenheid  voor de 21 bezoekers in de Q-parkgarages van de Mathildelaan, de Admirant en de Witte Dame. Op piekmomenten hebben deze garages een bezetting van 57% en betekent dat een restcapaciteit van 722 parkeerplaatsen.

Deelmobiliteitscorrectie haalt de eindstreep 

Het beroep van de omwonende wordt ongegrond verklaard en is het bestemmingsplan onherroepelijk geworden. Goed nieuws dus voor toekomstige ontwikkelingen in Eindhoven.