Rechtszekerheid bij last onder dwangsom

Het college van burgemeester en wethouders van Leiden legt op 16 maart 2020 aan een bewoner een last onder dwangsom op omdat buren hebben gevraagd handhavend op te treden.

Waarom wordt deze last onder dwangsom opgelegd?

De bewoner heeft in 2017 de oude kozijnen van zijn woning vervangen door nieuwe kozijnen en hierin dubbel glas aangebracht voor betere isolatie en een hoger energiecertificaat. De nieuwe kozijnen wijken wat betreft profilering en detaillering echter af van de oude kozijnen en levert dat strijd op met artikel 2.1 lid 1 aanhef en onder a en c en artikel 2.3a lid 1 van de Wabo. De bewoner was daarom vergunningplichtig. Op straffe van een dwangsom van € 15.000,- moet hij deze overtreding beëindigen. In de last staat dat dat kan door de betreffende kozijnen te vervangen door kozijnen met dezelfde detaillering, profilering en vormgeving als de vorige kozijnen.

Bewoner gaat in hoger beroep

De bewoner is het hier niet mee eens en komt via bezwaar en beroep in hoger beroep terecht bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

Een interessante uitspraak volgt

Wat deze uitspraak interessant maakt is het oordeel van de Afdeling over het beroep op het rechtszekerheidsbeginsel en zal ik mij hiertoe beperken.  

Discussie over de oude situatie

De bewoner voert in dit kader aan dat in de last staat dat hij de overtreding kan beëindigen door de betreffende kozijnen te vervangen door kozijnen met dezelfde detaillering, profilering en vormgeving als de vorige kozijnen, maar dat tekeningen van de oude situatie ontbreken. De bewoner heeft meerdere architecten benaderd die aangeven dat alleen op basis van aannames en interpretaties tekeningen kunnen worden gemaakt omdat er geen bouwtekeningen beschikbaar zijn. Hierdoor zullen de tekeningen geen exacte weergave zijn van de situatie van voor het vervangen van de kozijnen. De bewoner wijst verder op adviezen van de Welstands- en Monumentencommissie en Erfgoed Leiden en Omstreken en voert nog aan dat, anders dan in de adviezen staat, de neggemaat, de hoofdafmetingen, de onderlinge verhoudingen en de vlakverdeling van de kozijnen niet zijn gewijzigd.

Rechtszekerheid vereist

De Afdeling overweegt onder verwijzing naar een eerdere uitspraak dat het beginsel van de rechtszekerheid vereist dat een last zodanig duidelijk en concreet wordt geformuleerd dat degene tot wie de last zich richt niet in het duister hoeft te tasten over wat gedaan of gelaten moet worden om de overtreding te beëindigen.

Overwegingen van de afdeling

Vervolgens overweegt de Afdeling dat de bewoner de overtreding kan beëindigen door de kozijnen te vervangen door kozijnen met dezelfde detaillering, profilering en vormgeving als de vorige kozijnen. Uit het dossier kan echter niet worden opgemaakt hoe de vorige kozijnen er precies hebben uitgezien. Er zijn geen bouwtekeningen van de vorige kozijnen beschikbaar, ook niet bij de gemeente.

Er is wel een foto uit 2016 maar die is niet duidelijk genoeg om hieruit op te maken hoe de vorige kozijnen er precies hebben uitgezien. Op grond van deze foto kan dus niet aan de last worden voldaan. Verder heeft het college in het besluit waarbij de last is opgelegd voor wat betreft de verschillen tussen de vorige en de nieuwe kozijnen volstaan met een verwijzing naar het advies van Erfgoed Leiden en Omstreken en heeft de bewoner gemotiveerd aangetoond dat die verschillen er niet zijn.

De Afdeling stelt verder vast dat het college in een voorliggende procedure de bewoner als handreiking om aan de last te kunnen voldoen een schets heeft gestuurd waaruit blijkt hoe de vensterpartij en de deurpartij er volgens het college uit hebben gezien. De bewoner heeft de juistheid van de schets bestreden en is bij de handreiking de mogelijkheid opengelaten om niet terug te gaan naar de situatie in 2017 maar de kozijnen aan te passen aan de nieuwe kozijnen in het buurpand. De last is hier echter niet op aangepast.

Hoger beroep gegrond

De Afdeling oordeelt dat hierdoor de herstelwerkzaamheden als omschreven in de last onvoldoende duidelijk zijn en verklaart het hoger beroep gegrond.

Conclusie van deze uitspraak

Uit deze uitspraak blijkt maar weer eens hoe belangrijk het is voor een bestuursorgaan om de last zo duidelijk en concreet mogelijk te formuleren en voor een overtreder om kritisch te kijken naar de tekst en inhoud van de last.

Wij kunnen u hierbij helpen. Neem contact op met één van onze specialisten.