Een proactieve ondernemingsraad: de (wettelijke) zorgtaken
Een ondernemingsraad zal de zorg voor het personeel hoog in het vaandel hebben staan. Deze zorg kan onder andere door middel van het uitbrengen van advies of het verlenen van instemming aan de orde worden gesteld. De wetgever heeft in artikel 28 van de WOR echter ook meer specifieke zorgtaken aan de ondernemingsraad opgedragen. Hiermee heeft de wetgever aan de ondernemingsraad enkele mogelijkheden gegeven om proactief onderwerpen op te pakken. Een proactieve ondernemingsraad heeft vaak meer controle en krijgt meer invloed. Daarnaast is een proactieve ondernemingsraad een aanwinst voor elke organisatie.
Wacht dus niet af en maak het verschil!
Wat houden de zorgtaken van de OR in?
In artikel 28 van de WOR wordt aan de ondernemingsraad ('OR') een aantal meer specifieke zorgtaken opgedragen. Als vertegenwoordiger van het personeel krijgt de OR in voornoemd artikel de opdracht erop toe te zien dat de ondernemer allerlei afspraken, voorschriften en wettelijke bepalingen nakomt. Dit is zowel in het belang van het personeel, als in het belang van de onderneming zelf! De ondernemer blijft altijd zelf verantwoordelijk voor het nakomen van deze afspraken en voorschriften. De OR dient naar zijn vermogen de naleving door de ondernemer te bevorderen.
Op welke afspraken en voorschriften hebben de zorgtaken betrekking?
De zorgtaken in artikel 28 WOR bestaan grofweg uit vier verschillende aspecten:
- Afspraken en voorschriften jegens personeelsleden, vastgelegd in de geldende arbeidsvoorwaarden, bepalingen over arbeidsomstandigheden en arbeids- en rusttijden.
- Het betrekken van personeelsleden bij de ontwikkeling van de onderneming en organisatie en bij het te voeren beleid en te treffen maatregelen in algemene zin. Maar ook het zoveel mogelijk betrekken van personeelsleden bij de regeling van de arbeid in het onderdeel van de onderneming waarin zij werkzaam zijn.
- Waken tegen discriminatie in het algemeen en het bevorderen van gelijke behandeling in het bijzonder.
- Bevorderen dat de ondernemer zijn zorgplicht voor het milieu nakomt.
Hoe kan de OR deze zorgtaken uitoefenen?
Voor de uitoefening van de zorgtaak kan de OR (onder meer) gebruik maken van zijn initiatiefrecht (artikel 23 WOR), maar hij kan deze taak ook vervullen in het kader van zijn advies- en instemmingsbevoegdheid. De daartoe benodigde informatie ontvangt de OR van de ondernemer op grond van de artikelen 31a tot en met 31d WOR en uiteraard via de achterban. Verder kan de OR over specifieke onderwerpen informatie vragen op grond van artikel 31 lid 1 WOR (informatierecht).
Sanctiebevoegdheid?
Anders dan bij het advies- en instemmingsrecht is ten aanzien van de zorgtaken geen expliciete sanctiebevoegdheid voor de OR opgenomen. Welke stappen kan de OR ondernemen indien blijkt dat de ondernemer één of meer afspraken of voorschriften niet of onvoldoende nakomt?
Allereerst kan de OR dit melden aan de ondernemer. Ook kan de OR het onderwerp op de overlegagenda plaatsen of kan hij met een schriftelijk initiatief de ondernemer voorstellen een afspraak of voorschrift na te komen. Indien de ondernemer zich – ondanks de initiatieven van de OR – niet aan de afspraken of voorschriften houdt, dan kan de OR (eventueel) geëigende externe instanties inschakelen, zoals cao-partijen en de arbeidsinspectie.
In de rechtspraak wordt wisselend geoordeeld over de vraag of artikel 28 WOR de basis kan vormen voor een procedure. Er zijn voorbeelden waarbij artikel 28 WOR als grondslag voor een procedure werd geaccepteerd vanwege de doelmatige vervulling van de OR-taak.
Meer informatie of hulp nodig?
Een proactieve ondernemingsraad is een aanwinst voor elke organisatie. Artikel 28 WOR kan u daarbij helpen.
Wilt u meer informatie over de zorgtaken, of wilt u uw kennis op het gebied van de WOR bijhouden of vergroten?
Wij geven cursussen (op maat) aan zowel de ondernemingsraad als de ondernemer. Neem gerust contact op met Ingrid van den Broek of Rowan Rosens of raadpleeg ons Kennisdossier Medezeggenschap.
