Geldt het belemmeringsverbod ook voor zzp’ers?

De Hoge Raad heeft in een uitspraak van 20 mei 2022 duidelijkheid gegeven over de vraag of het belemmeringsverbod ook geldt voor zpp’ers. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat het belemmeringsverbod niet zonder meer geldt voor ter beschikking gestelde zzp’ers. Voordat ingegaan wordt op deze uitspraak, volgt eerst nog toelichting op het belemmeringsverbod.

Belemmeringsverbod

Op basis van het belemmeringsverbod in artikel 9a van de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (“Waadi”) mag degene die arbeidskrachten ter beschikking stelt (de uitlener) geen belemmeringen in de weg leggen voor de totstandkoming van een arbeidsovereenkomst na afloop van de ter beschikking gestelde arbeidskracht en degene aan wie hij ter beschikking is gesteld (de inlener).

Kortom, het belemmeringsverbod zorgt ervoor dat een werkgever (de uitlener) die een werknemer ter beschikking stelt aan een derde (de inlener), niet kan voorkomen dat die werknemer na afloop van de terbeschikkingstelling in dienst treedt bij die derde (de inlener). Het doel van deze regeling is om toegang tot vast werk voor de werknemer te verbeteren.

Elk beding dat in strijd is met het belemmeringsverbod is nietig; dat betekent dat het beding nooit heeft bestaan. Op grond hiervan heeft een beding op basis waarvan het de werknemer niet is toegestaan om binnen enige tijd na het einde van de arbeidsovereenkomst werkzaamheden te verrichten bij de inlener dus geen waarde. Het beding is nietig, en wordt dus geacht nooit te hebben bestaan.

Het enige beding wat wel rechtsgeldig overeengekomen kan worden is een beding tussen de uitlener en inlener op basis waarvan de inlener een redelijke vergoeding verschuldigd is aan de uitlener voor de door die uitlener verleende dienst in verband met terbeschikkingstelling, werving en/of opleiding van de arbeidskracht.

Let wel: de Waadi en het belemmeringsverbod zijn alleen van toepassing als de werknemer tijdens de terbeschikkingstelling onder leiding en toezicht van de inlener werkt. Blijft een werknemer dus werken onder leiding en toezicht van de uitlener, dan is het belemmeringsverbod dus niet van toepassing, en mag de uitlener de werknemer belemmeren om bij de inlener in dienst te treden. In de praktijk is dit vaak lastig te beoordelen.

Uitspraak Hoge Raad

Er is in de afgelopen jaren veel geprocedeerd over het belemmeringsverbod. Een uitspraak die de gemoederen al enige tijd bezig houdt, is een uitspraak van de Hoge Raad in 2017. In die uitspraak heeft de Hoge Raad geoordeeld dat het belemmeringsverbod niet alleen ziet op de ‘arbeidsovereenkomst’ maar ook op de ‘arbeidsverhouding’. De Hoge Raad heeft het belemmeringsverbod dus ruim uitgelegd. Naar aanleiding van deze uitspraak was het de vraag of het belemmeringsverbod dan ook geldt op uitzending van een zzp’er?

De Hoge Raad heeft in de genoemde uitspraak van 20 mei 2022 geoordeeld dat het niet zo is dat de Waadi zonder meer van toepassing is als een uitzendbureau een zzp’er ter beschikking stelt aan een inlener om daar onder leiding en toezicht te werken. Dat is alleen het geval als een zzp’er feitelijk gelijk gesteld kan worden aan een werknemer. Het belemmeringsverbod kan dus ook gelden voor zzp’ers.

Vragen?

Heeft u nog vragen of wilt u meer informatie? Neem dan contact op met een van onze specialisten van Team Arbeidsrecht.